محمدحسین مصباحمحمدحسین مصباح، از علمای شیعه مبارز افغانستان در قرن چهاردهم هجری بود. ۱ - معرفی اجمالیوی در ۱۳۱۷ ش در «دره سنگلاخ» از توابع شهر «میدان» ر استان «وردک» در خانواده‌ای روحانی متولد شد. ۲ - تحصیلاتعلوم مقدماتی را نزد پدرش محمدعیسی مصباح که از روحانیون فعال و خدوم زمان خود بود، فراگرفت، پس از آن به بهسود و سپس کابل رفت و از دروس استادانی چون شیخ عزیزالله غزنوی، سید میرعلی احمد حجت و شیخ محمدامین افشار استفاده کرد و به تکمیل تحصیلات خود پرداخت. وی همچنین در درس فلسفه غزنوی و امین فشار شرکت کرد و پس از آن نیز به مطالعات فلسفی خود همچنان ادامه داد و مقداری علوم جدید و زبان انگلیسی آموخت. ۳ - فعالیتهای مذهبی و سیاسیآنگاه در کابل به تبلیغ و تدریس مشغول شد و مسجد الجواد واقع در وزیر آباد کابل را مرکز تبلیغات خود قرار داد و اوقات زیادی را به رفع شبهات و پاسخ به سؤالات دینی جوانان اختصاص داد. وی با سخنرانی‌های خود در دوره محمدظاهر شاه (۱۳۱۲-۱۳۵۲) و حکومت داودخان (۱۳۵۲-۱۳۵۷) به افشاگری مفاسد و تبهکاری‌های رژیم می‌پرداخت. مصباح در ۱۳۴۷ به عتبات عالیات رفت و در نجف اشرف با امام خمینی دیدار کرد و مجذوب اندیشه و رفتار امام گردید و افکار و اندیشه‌های ایشان را در منبرها بیان می‌کرد. با تلاش وی نه تنها جوانان شیعه افغان با کتاب حکومت اسلامی امام آشنا شدند، بلکه نسل جوان و تحصیل کرده سنتی افغانستان نیز با تبلیات مصباح و همفکران او نسبت به امام و اندیشه‌هایش شناخت پیدا کردند. ۴ - شهادتمصباح در ۴ بهمن ۱۳۵۷ از سوی کمونیست‌ها دستگیر و به زندان افکنده شد و سپس به شهادت رسید. ۵ - آثار علمیآثار علمی وی در رد کمونیست‌ها و غیره که باقی مانده و تاکنون چاپ نشده از این قرار است: ردی بر فلسفه مارکسیسم، فلسفه استعمار، ماتریالیسم دیالکتیک یا بحث با بیگانگان، دین و جهان امروز (مجموعه مقالات)، مقالاتی راجع به ماتریالیسم دیالکتیک که در مجله برهان به چاپ رسید، بحثی در مورد جامی، بحثی در مورد سجستانی، بحثی درباره تفسیر المیزان، رساله‌ای درباره آزادی، بحثی درباره تقوا. علاوه بر اینها صدها حلقه نوار سخنرانی از او به یادگار مانده است. [۱]
شفایی، حسین، زندانیان روحانیت تشیع در افغانستان، ص۱۱۶-۱۲۳.
[۲]
ناصری‌داودی، عبدالمجید، مشاهیر تشیع در افغانستان، ج۱، ص۱۸۷.
۶ - پانویس
۷ - منبعدانشنامههای انقلاب اسلامی‌و تاریخ اسلام، فرهنگنامه علمای مجاهد، برگرفته از مقاله «محمدحسین مصباح». رده‌های این صفحه : تراجم | درگذشتگان سده 14 (قمری) | علمای افغانستان | علمای شیعه | علمای قرن چهاردهم | علمای مجاهد | مبارزان افغان
|